Het zal u en jou ook zeker opvallen dat het Curringherveld met het verloop van de jaren steeds voller, groener, soortenrijker en completer wordt.
De ouderen onder ons kunnen zich nog wel herinneren hoe de, toen nog landbouwpercelen er rond 2000 er uit zagen met een aantal spaarzame en niet gesloten houtsingels.
Na aankoop door Staatsbosbeheer en de Boomfeestdag in 2000 zijn er vele bomen en struiken geplant en de bestaande singels haast niet meer afgezet en opgesnoeid.
Er zijn toen ook bijzondere struiken en bomen geplant.
Zo hebt u al eens kunnen lezen in een eerdere Parel en op onze website over de Wilde Appel.
Deze keer aandacht voor nog een heel bijzondere struik: de Gagel welke is aangeplant rondom de poel als losse struiken in het natte grasland.
Van nature is dat ook één van de natuurlijke groeiplaatsen naast natte zure heidevelden en moerasbossen.
De laatste jaren is de struik in Nederland sterk achteruit gegaan en om die rede ook terecht gekomen op de Rode Lijst.
Juridisch misschien een lastige vraag of de struiken in ons natuurgebied (die het hèèl goed doen !) ook wettelijk beschermd zijn, maar dat zal ons geen problemen geven lijkt me.
De struiken zien er op afstand misschien niet zo bijzonder uit, maar van dichtbij ziet, maar vooral ruikt u dat het een prachtige struik is.
De katjes bloeien al heel vroeg in het voorjaar nog voor de kleine bladeren verschijnen.
Meestal heeft een struik of mannelijke, of vrouwelijke katjes, maar eenzelfde struik kan van geslacht wisselen door het ene jaar mannelijke en het andere jaar vrouwelijke katjes te dragen, hoe bijzonder is dit!
Het vruchtje van de gagel is een afgeplatte, drietoppige steenvrucht.
Gagel heeft geen honingklieren, waardoor de bloemen niet bezocht worden door de bijen.
Gagel groeit met lange ondergrondse uitlopers waardoor de struik steeds breder wordt door de jaren heen.
Aan de wortels zitten knolletjes die stikstof kunnen opnemen waardoor de plant moeilijke tijden kan overbruggen.
Medicinale toepassingen
De struik werd beschouwd als een medicinale plant, bijvoorbeeld bij kiespijn.
Werd ook wel als toverplant beschouwd.
Gebruik
De blaadjes, katjes en takjes werden in het zuiden van ons land en Vlaanderen gebruikt om het zgn. gruut te brouwen. Een kruidig biertje.
Maar ook vooral, en ook hier te lande, onder de beddenzakken om luizen, vlooien en motten te verdrijven.
Een bosje gagel in de kleerkast was een afweermiddel tegen motten.
De gele bloemknoppen kunnen als verfstof gebruikt worden.
Ook kwam er vroeger in sommige streken een takje gagel in de brandewijnfles.
Het zou ook een alternatief kunnen zijn als vervanger van het laurierblaadje in groentegerechten.
Zo hoop ik u meer informatie over deze bijzondere struik te hebben gegeven en u uit te nodigen om een klein (!) takje met katjes en blaadjes te nemen, deze fijn te wrijven en van de heerlijke en sterk aromatische geur te genieten!
Nico
